Kort overzicht

Info over sprekers, topics en meer...

Symposiumprijs

09:00-09:05

Jonge sporters (een introductiefilm)

09:10-09:30

Cardioprotocollen 112

Ik ben Guy De Bondt, sinds 1998 afgestudeerd als urgentieverpleegkundige. 
Als urgentieverpleegkundige ben ik verbonden aan de spoedgevallendienst van het UZ Brussel.

Enkele jaren geleden heb ik de kans gekregen om als gedetacheerde een opdracht voor de FOD Volksgezondheid te gaan vervullen als verpleegkundig regulator in de Noodcentrale 112/1733 van Vlaams-Brabant.
Sindsdien ben ik ervan overtuigd dat de hulpverlening start bij het aannemen van een noodoproep in de Noodcentrale.
De MUG, PIT of ziekenwagen worden pas ter plaatse gestuurd nadat de burger in nood de 112 heeft gebeld. Maar vaak zijn deze burgers onvoldoende voorbereid, wat ze dienen mee te geven aan informatie aan de operator. Vandaar dat de operator gerichte vragen dient te stellen om zo snel mogelijk tot een beslissing te komen, welk(e) middel(en) ter plaatse dienen te gaan volgens het bepaalde ernstniveau.

We hebben allemaal één uitgangspunt: Levenstijd kopen door onze burger in nood zo snel mogelijk de juiste hulp te sturen en als nodig telefonische "EHBO"-instructies mee te geven.

Je kan dus stellen dat het kloppend hart van de dringende geneeskundige hulpverlening ook deels ligt in de Noodcentrale 112/1733.

09:30-10:15

No Time to die...

Als dochter van een verpleegkundige, werd ik al heel vroeg gebeten door de 'Nightingale'-microbe. Tot grote frustratie van mijn moeder ging ik dus verpleegkunde studeren. Na mijn eerste jaar verpleegkunde, startte ik met weekend-werk in de MS Kliniek in Melsbroek. Hier heb ik heel veel geleerd: miserie gezien, frustaties ondervonden, dankbaarheid van de patiënten en hun familie mogen ervaren, geconfronteerd worden met de eindigheid van het leven, onmacht, een lach en een traan, maar ik heb hier vooral ontdekt dat chronische zorg niet iets is wat ik mijn leven lang wou doen.

Ik ging mijn BaNaBa spoed en intensieve halen. Ondertussen werk ik al 20 jaar in UZ Leuven. Ik heb op 1,5 jaar na; altijd op de spoedgevallendienst gewerkt. En dat is echt mijn ding! Ik ben doorgegroeid tot mentor en daarna PIT- en MUG-verpleegkundige. Stillaan ben ik in het 'lesgeverswereldje' gerold. Mijn eerste stapjes in het lesgeven zette ik in de opleiding hulpverlener-ambulancier in het PIVO. Door mijn bijna onstilbare honger naar meer kennis , kwam het ERC op mijn pad. Ondertussen hoor ik daar inmiddels bij de 'oudjes' van de lesgevers. De combi spoedgevallen met al zijn facetten en het lesgeven zijn voor mij ideaal.

Vandaag wil ik jullie onderdompelen in de staande orders en de nieuwe ERC-guidelines omtrent cardio. Denk eraan, 'No time to die' or ' Die another day.'

Vraagstelling

11:00-11:40

E-CPR en dringende echografie op de Spoeddienst

Dr. Filip Van den Brande (°1974) studeerde in 2004 af als anesthesist-reanimator aan de Universiteit Antwerpen en behaalde eveneens het Postgraduaat Diploma in de Rampengeneeskunde en -management aan de KU Leuven. Verder verwierf hij achtereenvolgens in 2005 de Bijzondere Beroepstitel Intensieve Zorg aan de Universiteit Antwerpen en in 2006 de Bijzonder Beroepstitel Urgentiegeneeskunde in het AZ Sint-Jan te Brugge. 

Sinds 2006 maakt hij deel uit van het departement Anesthesie - Reanimatie van het AZ Sint-Jan, campus Brugge waar hij zich toelegt op de cardio-anesthesie en de urgentiegeneeskunde. In 2008 startte hij samen met Dr. Nicolas Müller het echografieprogramma op de spoedgevallendienst en de PREP-cursussen in Brugge. Hij volgde bijkomende opleidingen echocardiografie in Brussel, Amsterdam en San Diego. Dr. Van den Brande is internationaal gastspreker op congressen omtrent anesthesiebeleid bij het herstel van complexe aortapathologie. Verder droeg hij actief bij aan de uitwerking van het E-CPR programma op de spoedgevallendienst.

11:40-12:20

Traumatische reanimaties

Carl Haentjens is Verpleegkundig Coördinator "Reanimatie & Acute Zorg" - VITAZ - St-Niklaas.
Course Director EMTACCS (ERC, NAEMT en The Difficult Airway Course)

Sinds de reanimatierichtlijnen van 2015 beschikken we over een specifiek schema voor de behandeling van patiënten met een "TCA - Traumatic Cardiac Arrest"[1]. We hebben hiermee een hele weg afgelegd van de literatuur uit 1993, waar men nog het artikel publiceerde "Prehospital traumatic cardiac arrest: the cost of futility"[2] tot waar we nu staan. We weten ondertussen dat dit niet het geval is en patiënten met een TCA zeker een kans hebben op een goede outcome, mits snel de juiste maatregelen genomen worden[3].

In de reanimatierichtlijnen van 2021[4] zien we dan ook een belangrijke verschuiving in de titel. We zien de toevoeging van het gedeelte "peri-arrest algorithm" naast het gedeelte "traumatic cardiac arrest". We weten immers dat de pathofysiologie van een TCA eerder aanleunt bij een low cardiac output status dan een no cardiac output status. Deze laatste zien we eerder bij een klassieke hartstilstand[5].

In het geval van een traumapatiënten met klinische tekenen van een hartstilstand, moeten we dus eerder denken aan een circulatoire stilstand dan een echte hartstilstand. Met andere woorden, het hart levert nog wel de nodige inspanningen, doch kan om diverse redenen geen effectieve circulatie meer veroorzaken.

Het is vanuit die achtergrondkennis dat we dan ook eerder gaan focussen op het aanpakken van de verschillende omkeerbare oorzaken die frequent voorkomen bij deze specifieke patiëntengroep. Deze oorzaken zijn hypoxemie, hypovolemie, tensiepneumothorax(en) en (hart)tamponade[6].

Het simultaan aanpakken van meerdere omkeerbare oorzaken vraagt allereerst inzicht in de absolute noodzaak hiervan, op basis van een diepgaande kennis rond de onderliggende pathofysiologie en daarnaast ook veel hands-on training onder begeleiding van een ervaren instructeur.

In deze sessie zal ik alvast proberen om jullie inzicht te geven in deze pathofysiologie en de theoretische concepten voor een correcte aanpak. Voor het effectief inoefenen van de behandeling van een patiënt met een TCA moet ik jullie doorverwijzen naar gespecialiseerde opleidingen als PHTLS[7] of het Postgraduaat Prehospital Life Support[8].

[1] Truhlář A, Deakin CD, Soar J, Khalifa GE, Alfonzo A, Bierens JJ, Brattebø G, Brugger H, Dunning J, Hunyadi-Antičević S, Koster RW, Lockey DJ, Lott C, Paal P, Perkins GD, Sandroni C, Thies KC, Zideman DA, Nolan JP; Cardiac arrest in special circumstances section Collaborators. European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2015: Section 4. Cardiac arrest in special circumstances. Resuscitation. 2015 Oct;95:148-201. doi: 10.1016/j.resuscitation.2015.07.017. Epub 2015 Oct 15. PMID: 26477412.

[2] Rosemurgy AS, Norris PA, Olson SM, Hurst JM, Albrink MH. Prehospital traumatic cardiac arrest: the cost of futility. J Trauma. 1993 Sep;35(3):468-73; discussion 473-4. PMID: 8371308.

[3] Vianen NJ, Van Lieshout EMM, Maissan IM, Bramer WM, Hartog DD, Verhofstad MHJ, Van Vledder MG. Prehospital traumatic cardiac arrest: a systematic review and meta-analysis. Eur J Trauma Emerg Surg. 2022 Aug;48(4):3357-3372. doi: 10.1007/s00068-022-01941-y. Epub 2022 Mar 25. Erratum in: Eur J Trauma Emerg Surg. 2022 May 5;: PMID: 35333932; PMCID: PMC9360068.

[4] Lott C, Truhlář A, Alfonzo A, Barelli A, González-Salvado V, Hinkelbein J, Nolan JP, Paal P, Perkins GD, Thies KC, Yeung J, Zideman DA, Soar J; ERC Special Circumstances Writing Group Collaborators. European Resuscitation Council Guidelines 2021: Cardiac arrest in special circumstances. Resuscitation. 2021 Apr;161:152-219. doi: 10.1016/j.resuscitation.2021.02.011. Epub 2021 Mar 24. Erratum in: Resuscitation. 2021 Oct;167:91-92. PMID: 33773826.

[5] Ter Avest E, Carenzo L, Lendrum RA, Christian MD, Lyon RM, Coniglio C, Rehn M, Lockey DJ, Perkins ZB. Advanced interventions in the pre-hospital resuscitation of patients with non-compressible haemorrhage after penetrating injuries. Crit Care. 2022 Jun 20;26(1):184. doi: 10.1186/s13054-022-04052-7. PMID: 35725641; PMCID: PMC9210796.

[6] C. Kleber, M.T. Giesecke, T. Lindner, N.P. Haas, C.T. Buschmann, Requirement for a structured algorithm in cardiac arrest following major trauma: Epidemiology, management errors, and preventability of traumatic deaths in Berlin, Resuscitation, Volume 85, Issue 3, 2014, Pages 405-410, ISSN 0300-9572, https://doi.org/10.1016/j.resuscitation.2013.11.009.

[7] Prehospital Trauma Life Support (PHTLS) - EMTACCS

[8] Postgraduaat Prehospital life support | Odisee 

12:20-12:45

Vraagstelling

14:00-14:20

De zorgverlener als patiënt

In het jaar des Herens 1989 bestond de dienstplicht nog, en dus met hangende pootjes naar het Militair Hospitaal in het grote Brussel om mijn burgerplicht als "milicien" te vervullen.

Viel dat even goed mee. Het is het grootste cliché dat er bestaat, maar het was één van mijn mooiste jaren uit het leven. Zo mooi dat ik er na 33 jaren nog steeds werk. Na een passage van 5 jaren op de intensieve eenheid, de overstap naar de Interventiediensten. Ervaring opdoen op de "MUG". De adrenaline van de sirenes en blauwe lichten.

En zoals zo dikwijls, bazen vertrekken of gaan op pensioen, en al snel werd er in mijn richting gekeken. Dit anno 2000 en ik was fier op mijn nieuwe titel van hoofdverpleger/Coördinator van de dienst. Ondertussen weet ik dat ze mij goed liggen hadden toen want langs een mooie titel kwam er ook veel meer werk, stress, conflictsituaties, geregel met de kinderen enz...bij.

Tot op een dag in oktober enkele jaren geleden het lichaam plots STOP zegt. En een wereld waar je dagdagelijks instaat en goed kent, ga je betreden in een andere hoedanigheid. Je staat onverwacht en abrupt aan de andere kant van de lijn.

En dit is het verhaal van een reis die ik met jullie wil delen...

14:20-15:50

Acute Cardiologie: The next Level

In 1986 koos ik voor inwendige geneeskunde, en in 1990 voor de subspecialteit cardiologie. Tijdens mijn opleidingstraject was er een doctoraatsproject in verband met hersenschade na hartstilstand en boeiende passages op spoed en IZ. Snel werd mij duidelijk dat vooral de acute pathologie mij aansprak en het liefst in een academisch milieu. Toen ik de vraag kreeg of ik staflid wou worden op spoed UZ Gent was de keuze snel gemaakt: ik voltooide mijn opleiding in de cardiologie en was vervolgens één van de eersten die de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde behaalde.

Wat volgde zijn 30 jaren all-round klinische urgentiegeneeskunde met stevige pakketten teaching en research in UZ Gent en AZ Maria Middelares Gent (sinds 2011). Gezien mijn cardiologische voorgeschiedenis krijg ik wel vaker de vraag om een didactische bijdrage te leveren als cardiale urgenties op het programma staan. Zo was het bij de opstart van het PIT-project in AZ Maria Middelares mijn taak om de verpleegkundigen klaar te stomen voor 112-patiënten met pijn op de borst, hartkloppingen, syncope, dyspneu... Aan de hand van casussen wordt op een interactieve manier aandacht besteed aan diagnose (op basis van de klinische presentatie, de voorgeschiedenis, het klinisch onderzoek, het ECG, ...) en therapie.

In mijn presentatie wil ik met de hulp van de zaal enkele cardiologische pareltjes onder de aandacht brengen. De focus ligt niet op "exotische zeldzaamheden", maar wel op schijnbaar banale casussen waar een beetje extra kennis het verschil kan maken.

Ook Dr. Diederik Van Sassenbroeck zal tijdens dit topic mee vorm geven op het symposium. Hij is diensthoofd van de spoedgevallendienst van AZ Maria Middelares in Gent.

Vraagstelling

16:30-17:30

Zal digitale cardiologie de spoedgevallenverpleegkundige vervangen?

Maarten Falter is cardioloog in opleiding in het Jessa ziekenhuis met een bijzondere interesse voor "Digital Cardiology" en telegeneeskunde. Hij studeerde in 2018 af als arts aan de KU Leuven en volgde zijn opleiding interne geneeskunde te UZ Leuven en ZOL Genk. Momenteel is hij verbonden aan de Universiteit Hasselt en KU Leuven als PhD-kandidaat en doet hij onderzoek naar het toepassen van digital health op cardiovasculaire preventie en revalidatie, telemonitoring en telerevalidatie.

In deze presentatie neemt ik u mee naar het Thor park in 2040 om te kijken hoe we de zorg bij toekomstige patiënten aanpakken. Centraal is de vraag: Hoe kan je als zorgverlener vandaag de dag digitale technologie met volle durf in handen nemen terwijl je toch de menselijkheid van de zorg centraal houdt? 

2 vragen die hij al graag op voorhand wil stellen voor zijn presentatie:

- welke vragen roept deze titel op voor jou?

- Hoe zie jij de toekomst van de spoedgevallengeneeskunde en in het bijzonder de digitale geneeskunde?

Vraagstelling